In Memoriam Burgemeester Van der Laan
In Memoriam
Met veel verdriet hebben we kennis genomen van het overlijden van onze geliefde burgemeester Eberhard van der Laan. Een burgemeester die zich vereenzelvigde met zijn stad: heldhaftig, vastberaden en barmhartig. Amsterdam verliest een groot Amsterdammer, die zich overigens zelf nergens te groot voor voelde. Als Sportraad hebben we die ongekende kwaliteit van hem van dichtbij mogen ervaren.
Bij zijn aantreden was burgemeester Van der Laan vastberaden de georganiseerde criminaliteit in de stad aan te pakken, hij nam het daarbij onbevreesd op tegen grote jongens. Hij sprak zich stevig uit en daar was sterke behoefte aan in de stad. Maar in zijn oprechte strijd versprak hij zich soms ook. Zo wilde hij een einde maken aan de organisatie van vechtsportgala’s in de stad, die hij in september 2010 omschreef als “netwerk bijeenkomsten van de georganiseerde misdaad”. De burgemeester beschikte over bestuurlijke en politie informatie waaruit die conclusie kon worden getrokken.
De vechtsportgala’s die op dat moment zelfs in de Amsterdam Arena werden georganiseerd waren enorm populair in de stad. En inderdaad de gala’s werden niet alleen bezocht door de gewone Amsterdammer, maar ook zeer opzichtig, door een groep personen die volgens politierapporten tot het criminele circuit behoorden. Een doorn in het oog van justitie en de burgemeester. Hoewel er nooit officieel een verbod is geweest op vechtsportgala’s in de stad, was het de organisatoren duidelijk dat zij hier niet meer voor een vergunning hoefden aan te kloppen. Maar geen podium, geen helden, geen inspiratie, betekende waarschijnlijk ook het einde van de ringsporten. Het kind zou met het badwater worden weggegooid.
Als Sportraad Amsterdam kwamen we daarom in verweer. In ons advies Vechten voor Ringsporten (2011) schreven we: Hoewel de Sportraad de burgemeester steunt in zijn strijd om deze vermeende misstanden aan te pakken, willen we tegelijkertijd benadrukken dat de ringsporten in Amsterdam een belangrijke sportieve en maatschappelijke functie vervullen.
Deze sporten behoorden op dat moment onder de jeugd na voetbal tot de populairste en meest beoefende sporten in de stad. Nederland behoorde tot de absolute internationale top in deze sporten en Amsterdam werd internationaal gezien als de bakermat van het internationale Kickboksen. Verder bleek dat deze sporten ook veel door jongeren worden beoefend die doorgaans heel moeilijk bereikbaar zijn en die vaak een bepaalde binding met onze samenleving missen. Door middel van deze sporten worden ze bereikbaar en kun je de binding met de maatschappij verbeteren. De ringsporten zijn voor dergelijke sociaal-maatschappelijke doelen een ideaal instrument.
De burgemeester stond open voor deze en andere argumenten. Hij wilde de sport en sporters niet raken, maar besefte dat zijn aanpak daar wel invloed op zou hebben, terwijl het hem alleen ging om de uitwassen. Hij had het daarbij kunnen laten, maar dat deed hij niet. Hij ging in gesprek met vechters waaronder Marloes Coenen en Ernesto Hoost, liet zich breder informeren en nam vervolgens het voortouw voor structurele verandering. Mede in opdracht van de gemeente Amsterdam deden onderzoekers van de Universiteit Utrecht een studie naar de vechtsportsector. De resultaten werden gepresenteerd tijdens de eerste vechtsportconferentie van Nederland. Gehouden in januari 2013 op het stadhuis van Amsterdam, met burgemeester Van der Laan als gastheer. Ook hier was hij onbevreesd. Hij trof 150 vechtsportliefhebbers tegenover hem, maar wist ze voor zich te winnen. Hij sprak hen aan op hun individuele en collectieve verantwoordelijkheid, maar bekende tegelijkertijd spijt aan de zaal. Hij had het probleem te eenzijdig bekeken. “Had ik kampioenen en rolmodellen als Marloes Coenen en Ernesto Hoost maar eerder ontmoet, dan had ik het destijds anders aangepakt en hadden jullie in de zaal nu niet zo chagrijnig naar me gekeken.”
De burgemeester ging in gesprek met minister Schippers (VWS) om tot een landelijke aanpak te komen. Het dossier werd groter dan alleen de openbare orde en veiligheid. Het ging inmiddels ook om het pedagogisch klimaat, de medische zorg en de organisatie structuur van de sport. De minister ging daarin mee, ze gaf samen met de minister van Veiligheid & Justitie aan NOC*NSF de opdracht tot een organisatiemodel te komen (vechtsportcommissie) en richtte een stuurgroep op om het proces namens haar te begeleiden. Burgemeester Van der Laan nam daarin zitting als voorzitter. Hij heeft deze functie aangehouden totdat zijn rol kon worden overgenomen door de nieuw ingestelde Vechtsport Autoriteit in 2016. Hij leidde al die jaren talloze sessies, bleef aanjager, strenge voorzitter en organiseerde een tweede vechtsportconferentie in juni 2015 in Amsterdam, waarbij hij een kampioens ‘belt’ kreeg omgehangen door een rij Nederlandse Wereldkampioenen, als hoge blijk van waardering vanuit de sport voor zijn essentiële rol in het zuiveren van de sport. En in december 2015 was het dan zover, de kickboksorganisatie Glory organiseerde zijn eerste Amsterdamse gala in de RAI onder toeziend oog van een trotse burgemeester en minister Schippers (VWS).
Hij had dit allemaal niet hoeven doen, hij deed het toch. Een tak van sport, waar iedere politicus de handen van af had gehouden. De ruwe sport die al sinds de jaren zeventig in opmars was in zijn stad, maar de (deels zelf gecreëerde) problemen en conflicten niet kon oplossen, nam hij bij de hand. Hij hield daarbij altijd een open blik. Hij zag daardoor dat hij Amsterdam en Amsterdammers kon helpen en hij deed het. Hij deed het gewoon. Maar het was niet gewoon, hij was niet gewoon. Hij was buitengewoon.
Dank Eberhard,
namens alle leden van de Sportraad:
Robert Geerlings
Voorzitter Sportraad Amsterdam